Co należy wiedzieć o pomiarach temperatury?

Co należy wiedzieć o pomiarach temperatury?

Temperatura ciała – wartości prawidłowe oraz jej wahania.

Wszystkie organizmy żywe posiadają określoną temperaturę ciała. Przyjmuje się, że człowiek ma właściwą temperaturę ciał, jeśli jej wartość podczas pomiaru specjalistycznym przyrządem jakim jest tremometr wskazuje 36,6°C. Jednak czy wiemy jakie czynniki, warunki, sytuacje bądź też zachowania konkretnego człowieka wpływają na podwyższenie lub obniżenie temperatury? Jak się okazuje na jej zmianę może mieć wpływ rodzaj i tempo wykonywanej czynności - podczas intensywnego wysiłku temperatura ciała u człowieka wzrasta w sposób znaczący. Publikacje w uznanych żurnalach medycznych donoszą, że pomiędzy godziną 23:00 a 3:00 odnotowuje się najniższe wyniki pomiarów ciepłoty ciała, a w godzinach od 10:00 do 18:00 temperatura ciała jest najwyższa. Spożywanie pokarmów tuż przed wykonaniem pomiaru nie jest zalecane. Może zasadniczo zmieniać wynik badania, pokazując tym samym błędną wartość.

W zależności od tego w jakim stadium dojrzewania jest człowiek, ciepłota organizmu w funkcji czasu przyjmuje kształt zbliżony do sinusoidy – naprzemiennie osiąga wartości wysokie oraz niskie. Okazuje się, że temperatura ciała człowieka będącego w wieku 18 lat jest taka sama jak u niemowlęcia. z kolei u kobiet podczas cyklu menstruacyjnego waha się od 36,7°C do 37,3°C, co pozwala na rozpoznanie fazy owulacji, a tym samym na zaplanowanie bądź zapobieganie zajścia w ciążę. Bardzo ważnym czynnikiem jest również to w jaki sposób posługujemy się termometrem którym dokonujemy pomiaru, w jakim miejscu go trzymamy, czy jest zabezpieczony przed uszkodzeniem, czy dokonujemy badanie termometrem zimnym czy ciepłym (należy pamiętać, że przed użyciem przyrządu zaleca się umieszczenie go na okres pół godziny w temperaturze pokojowej, tak samo powinny postąpić osoby, które będą poddane pomiarowi). W sposób oczywisty na temperaturę ciała wpływają w bardzo dużej mierze różnorodne choroby, wirusy, bakterie, drobnoustroje, a przede wszystkim pojawiający się w granicach od 37°C do 38°C stan podgorączkowy lub gorączka, która może osiągać wartość nawet do wartości 42°C.

By dokonać prawidłowego pomiaru temperatury ciała, trzeba zachować kilka żelaznych zasad - przede wszystkim nie można go dokonywać bezpośrednio po posiłku, kąpieli, wysiłku fizycznym, w stanie napięcia nerwowego, płaczu czy po wypaleniu papierosa. Idealnym byłoby, gdy temperatura była mierzona w stanie spoczynku od razu po przebudzeniu.

METODY POMIARU TEMPERATURY

Temperatura ciała to indywidualna cecha, zależna od naszych predyspozycji, płci i innych szczególnych warunków (stres, aktywność fizyczna, dieta, emocje, itp.) Zasadniczo temperatura ciała powyżej 37,5°C oznacza gorączkę. Gorączka to dolegliwość, która jest jednocześnie potrzebnym „ostrzeżeniem”, że w naszym organizmie dzieje się coś niepokojącego.

Właściwy pomiar temperatury stanowi zatem cenną wskazówkę dla całej rodziny i ułatwia przeprowadzenie odpowiedniej diagnozy. TECH-MED dostarcza narzędzia służące do przeprowadzania precyzyjnych pomiarów temperatury – termometry elektroniczne.

Optymalny proces pomiaru temperatury musi spełniać dwa warunki: szybkość i dokładność. Szybkość pomiaru zależy od użytej technologii (rtęć, technologia cyfrowa, podczerwień), podczas gdy na dokładność znaczny wpływ mają czynniki zewnętrzne, właściwe dla każdego miejsca pomiaru:

OKOLICA PACHY: termometr wsuwany pod pachę

Zalety: metoda nieinwazyjna, higieniczna, łatwy dostęp po miejsca pomiaru.

Wady: powolny pomiar, dyskomfort, trudno przeprowadzić pomiar w przypadku małych dzieci.

JAMA USTNA: termometr wsuwany pod język

Zalety: wygodna, nieco inwazyjna.
Wady: niehigieniczna, trudna, zależna od oddechu, gorącego/zimnego posiłku, miejscowych stanów zapalnych, trudno przeprowadzić pomiar w przypadku małych dzieci.

OBSZAR REKTALNY: termometr wsuwany do odbytnicy.

Zalety: niewielka zależność od czynników zewnętrznych.
Wady: dyskomfort, metoda inwazyjna, niehigieniczna, ryzyko zmian patologicznych.

UCHO: sonda termometru wsuwana do ucha

Zalety: metoda lekko inwazyjna, higieniczna, pomiar trwa zaledwie kilka sekund
Wady: możliwy wpływ niewłaściwego umiejscowienia i (lub) skierowania sondy pomiarowej termometru, bardzo często na skutek powyższej czynnika pomiary nie sa powtarzalne, co z kolei powoduje brak wyniku pomiaru, do którego możemy się odnieść.

SKROŃ, CZOŁO: termometr znajduje się w odległości kilku centymetrów

Zalety: metoda nieinwazyjna, higieniczna, pomiar trwa zaledwie kilka sekund, pomiar można powtórzyć kilkukrotnie w ciągu krótkiego czasu UWAGA: w dobie pandemii COVID-19 pomiar temperatury ciała za pomocą termometru bezdotykowego jest jedynym zalecanym przez Światowa Organizację Zdrowia pomiarem ze względu na znaczne ograniczenie ryzyka transmisji wirusa COVID-19
Wady: możliwy wpływ potu, makijażu, temperatury otoczenia lub nagłej zmiany temperatury.

TERMOMETRY BEZDOTYKOWE NA PODCZERWIEŃ

Termometr bezdotykowy służy do pomiaru promieniowania z zakresu promieniowania w podczerwieni, jakie emituje dany obiekt (np. czoło lub skroń). Im wyższa temperatura ciała, tym więcej promieniowania dociera do czujnika termometru. Dzięki zastosowaniu powyższej technologii, pomiar nie wymaga bezpośredniego kontaktu urządzenia z ciałem pacjenta. Bardzo ważne jest, aby przed rozpoczęciem użytkowania termometru zapoznać się dokładnie z instrukcją obsługi, gdyż konieczne jest przestrzeganie wszystkich zaleceń producenta.

Zalety termometru bezdotykowego

Termometr bezdotykowy jest często urządzeniem preferowanym przez rodziców małych dzieci, gdyż nie wymaga umieszczania go pod pachą lub w odbycie. Pomiar odbywa się szybko i zajmuje kilka sekund, dzięki czemu ruchliwość najmłodszych pacjentów nie stanowi dużej przeszkody w odczycie temperatury. Niewątpliwą zaletą, dla której termometry bezdotykowe stały się popularne także w szpitalach, jest brak konieczności fizycznego kontaktu z ciałem pacjenta, co wiąże się z zachowaniem większej higieny. Większość przyrządów charakteryzuje się cichą pracą, nie wymagają zatem wybudzania ze snu. Nowsze modele posiadają dodatkowe funkcje, dzięki którym zmierzymy również temperaturę mleka lub wody przed kąpielą oraz będziemy mieć możliwość zapisania wyników w pamięci urządzenia.

Termometr bezdotykowy - najczęstsze błędy

Często można spotkać się z opinią, że termometry bezdotykowe dają nieprecyzyjne wyniki lub pomiary przeprowadzone w krótkim czasie u jednej osoby znacząco się od siebie różnią. Zazwyczaj wynika to jednak z faktu, iż użytkownik nie zastosował się do instrukcji obsługi urządzenia, a popełniane błędy mają istotny wpływ na jego dokładność. Oto lista najczęstszych z nich:

nie zachowano odpowiedniej odległości między urządzeniem a ciałem pacjenta;
dziecko w trakcie pomiaru ruszało się lub wybrano miejsce pomiaru niezgodne z instrukcją;
w pomieszczeniu był przeciąg - pomiar przy otwartym oknie nie jest dobrym pomysłem, gdyż ruch powietrza zaburza wynik;
skóra dziecka była spocona lub natłuszczona kremem - temperaturę mierzymy na czystej, suchej skórze, najlepiej po odsunięciu włosów;
termometr został przeniesiony do pomieszczenia, w którym panowała inna temperatura - większość termometrów potrzebuje wtedy czasu, aby przeprowadzić kalibrację w nowych warunkach; jest on podany przez producenta i wynosi około kilkunastu minut;
nie przestrzegano odstępu czasowego pomiędzy kolejnymi pomiarami, określonego w instrukcji.

Należy pamiętać także o odpowiednim przechowywaniu termometru (pomieszczenie o niskiej wilgotności) oraz konserwacji i czyszczeniu urządzenia, z naciskiem na czujnik emitowanego promieniowania. W razie dalszych wątpliwości nie wahajmy się skonsultować z lekarzem.